Η θέα ενός κορμιού που έχει αφεθεί στο χάδι του ήλιου είναι για τους περισσότερους από εμάς ελκυστική: τα απαλά καλοκαιρινά υφάσματα δείχνουν ομορφότερα πάνω μας, η επιδερμίδα μας παίζει με τις αποχρώσεις της σοκολάτας ή του ορείχαλκου και η αίσθηση που αποπνέουμε τόσο στους γύρω μας όσο και στον ίδιο μας τον εαυτό σφύζει από ευεξία. Είναι όμως πράγματι έτσι; Ας ενημερωθούμε για τους κινδύνους που εγκυμονεί η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ώστε να μη θυσιάσουμε την υγεία μας στο βωμό της καλοκαιρινής ματαιοδοξίας.

Η προοπτική να αναδείξουμε ακόμη περισσότερο το "μεσογειακό μας χρώμα" φαντάζει δελεαστική τώρα το καλοκαίρι, αλλά, όπως όλοι γνωρίζουμε, αφενός ο ήλιος ευθύνεται για την πρόωρη γήρανση που ταλανίζει τους περισσότερους Έλληνες και αφετέρου το ολοένα αυξανόμενο πρόβλημα που αφορά στην τρύπα του όζοντος καθιστά την έκθεσή μας στον ήλιο επίφοβη για την ανάπτυξη δερματολογικών νοσημάτων, με πιο επικίνδυνο βέβαια τον καρκίνο του δέρματος και ιδιαιτερα το μελάνωμα.

Τι είναι η ηλιακή ακτινοβολία:

Ηλιακό έγκαυμα παθαίνουμε όταν έχουμε υποβληθεί υπέρμετρα στις υπεριώδεις ακτίνες, γνωστές και ως UVA (320-400 νανόμετρα) και UVΒ (290-320 νανόμετρα).Η UVΒ έχει ενοχοποιηθεί για τα βασικοκυτταρικά και ακανθοκυτταρικά καρκινώματα, αλλά η σχέση της με το μελάνωμα, την πιο θανατηφόρο μορφή της νόσου, δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί από τους επιστήμονες. Ορισμένες μελέτες, πάντως, υποστηρίζουν ότι περισσότερο ευπαθείς στο μελάνωμα είναι οι εργαζόμενοι που, ενώ καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους απασχολούνται σε κλειστούς χώρους, στη συνέχεια -κατά τη διάρκεια των διακοπών τους- εκτίθενται στον έντονο ήλιο. Απεναντίας, οι αγρότες, οι εργάτες και όσοι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητάς τους σε ανοιχτούς χώρους διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν το συγκεκριμένο καρκίνο του δέρματος. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το μαύρισμα δεν είναι παρά η φυσική αυτοάμυνα του οργανισμού μας απέναντι στην απειλή του ήλιου. Εικάζεται ότι και η UVA συμβάλλει στην εμφάνιση νεοπλασιών στο δέρμα, καθώς διεισδύει στα βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας και εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Η UVA σίγουρα προκαλεί υπέρχρωση του δέρματος (καφεοειδείς κηλίδες ή στίγματα). Επιπλέον, μεγάλες ποσότητες των συγκεκριμένων ακτίνων εκπέμπονται στις κλίνες τεχνητών ηλιόλουτρων (σολάριουμ), ενώ διεισδύουν ακόμη και μέσα από τα παράθυρα, συμπεριλαμβανομένων και των παρμπρίζ των αυτοκινήτων.

Μέτρα αυτοπροστασίας :

Yπάρχει μια σειρά μέτρων προφύλαξης που είναι απαραίτητο να ακολουθούμε προκειμένου να αποφύγουμε το θανάσιμο άγγιγμα του ήλιου στην επιδερμίδα μας:

-Περιορίζουμε το χρόνο παραμονής μας κάτω από τον ήλιο.

-Φοράμε προστατευτικά ρούχα και γυαλιά που απωθούν τις υπεριώδεις ακτίνες.

-Χρησιμοποιούμε αδιάβροχα προϊόντα και επαναλαμβάνουμε την επάλειψη κάθε δύο ή τρεις ώρες -ή συχνότερα εάν κολυμπάμε ή ιδρώνουμε.

-Αποφεύγουμε το σολάριουμ και όλα εκείνα τα προϊόντα που επιταχύνουν το μαύρισμα.

-Συμβουλευόμαστε τον/τη γιατρό μας εάν λαμβάνουμε φαρμακευτική αγωγή που ενδέχεται να αυξάνει τη φωτοευαισθησία μας, καθιστώντας μας ευάλωτο/η σε εγκαύματα.

Πώς αντιμετωπίζεται το ηλιακό έγκαυμα:

Παθαίνουμε ηλιακό έγκαυμα, όταν η έκθεσή μας στον ήλιο υπερβαίνει την ικανότητα της μελανίνης να προφυλάξει την επιδερμίδα μας. Ατομα με πολύ λευκή επιδερμίδα υπάρχει πιθανότητα να υποστούν έγκαυμα εάν εκτεθούν στο μεσημεριανό ήλιο μόλις 15 λεπτά, ενώ οι σκουρόχρωμοι άνθρωποι μπορούν να αντέξουν στην ηλιακή ακτινοβολία περισσότερη ώρα.

Η ζημιά που κάνει ο ήλιος γίνεται άμεσα αισθητή: το δέρμα μας πονά και κοκκινίζει. Έξι έως 48 ώρες μετά το έγκαυμα πονάμε πολύ, ενώ σε ορισμένες βαριές περιπτώσεις εμφανίζονται φυσαλίδες στην επιδερμίδα μας . Κάποιες φορές ενδέχεται να εμφανιστούν φυσαλίδες μέχρι και στις γάμπες μας και, επειδή απελευθερώνονται τοξίνες, είναι πιθανόν να ανεβάσουμε πυρετό. Τρεις έως οκτώ ημέρες αργότερα αρχίζουμε να "ξεφλουδίζουμε". Οι μακροχρόνιες συνέπειες είναι επίσης σημαντικές, αφού ένα σοβαρό ηλιακό έγκαυμα διπλασιάζει τον κίνδυνο να αναπτύξουμε κακόηθες μελάνωμα. Εξάλλου, η χρόνια έκθεσή μας στον ήλιο συμβάλλει σημαντικά στη γήρανση της επιδερμίδας και στην εμφάνιση πρόωρων ρυτίδων. Εάν έχουμε υποστεί ηλιακό έγκαυμα και πονάμε, είναι καλό να χρησιμοποιήσουμε ακεταμινοφαίνη, κρύες κομπρέσες και να κάνουμε συχνά μπάνιο με δροσερό νερό. Από την άλλη, πρέπει να αποφύγουμε τη χορήγηση ασπιρίνης, ιδίως στα παιδιά που εκτός από ζαλισμένα φαίνονται και άρρωστα, (κίνδυνος συνδρόμου Rye) όπως και τη βαζελίνη αλλά και τα προϊόντα που περιέχουν βενζοκαΐνη. Εάν εμφανιστούν φυσαλίδες, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε επιδέσμους ώστε να αποτρέψουμε τη μόλυνση.

Δείτε επειγόντως το γιατρό σας εάν:

Το έγκαυμα συνοδεύεται από πυρετό, το σημείο του εγκαύματος έχει ορώδες υγρό, νιώθετε ίλιγγο ή έχετε δυσκολίες στην όραση. Στην περίπτωση που η επιδερμίδα μας έχει ήδη υποστεί βλάβη από την υπερβολική έκθεσή μας στον ήλιο, υπάρχουν πολλές θεραπείες που μπορούν να μειώσουν ή ακόμη και να αναστρέψουν τα σημάδια της πρόωρης γήρανσης. Μεταξύ αυτών είναι και κάποια συνταγογραφούμενα προϊόντα, τα οποία υπόσχονται να απαλύνουν, να επιβραδύνουν ή να σταματήσουν το πέρασμα του χρόνου από πάνω μας. Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά δεν έχουν ελεγχθεί επαρκώς ούτε για την αποτελεσματικότητα ούτε για την ασφάλειά τους.

Πριν αφεθείτε στο αγκάλιασμα του ήλιου, θυμηθείτε ότι το έγκαυμα είναι πιο εύκολο να αποφευχθεί παρά να αντιμετωπιστεί. Γι΄ αυτόν το λόγο, μην παραλείπετε να χρησιμοποιείτε αντηλιακή προστασία εφαρμόζοντάς την στο πρόσωπο και τα χείλη σας 15-30 λεπτά πριν βγείτε έξω.

 Καλό καλοκαίρι!