Η ποιότητα των μαλλιών μας αντικατοπτρίζει εν μέρει την ποιότητα της διατροφής μας. Το τριχωτό της κεφαλής μας αποτελείται κατά μέσον όρο από περίπου 100.000 τριχοθυλάκια και από 100.000 – 120.000 τρίχες, οι οποίες έχουν μέσον όρο ανάπτυξης 1,5 εκατοστά τον μήνα. Καθημερινά, υπό φυσιολογικές καταστάσεις, πέφτουν 80-100 τρίχες. Όταν ο ρυθμός επανέκφυσης των τριχών δεν είναι ανάλογος με αυτήν την πτώση, αρχίζει η τριχόπτωση. Η σύσταση του καθημερινού διαιτολογίου μας επηρεάζει άμεσα την υγεία των μαλλιών, καθώς η τριχόπτωση και τα προβλήματα στον ρυθμό ανάπτυξης της τρίχας, στη σταθερότητά της, στην υφή της, στην εμφάνισή της και στο τριχωτό της κεφαλής (π.χ., πιτυρίδα) υποδηλώνουν συχνά ανεπάρκεια κάποιου θρεπτικού συστατικού. Ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο είναι το κλειδί για την άρτια θρέψη των θυλακίων της τρίχας. Συμβάλλει στην ακέραια και σωστή ανάπτυξη των μαλλιών, καθώς και στη διατήρηση της υγείας τους. Παρακάτω αναφέρονται ποια θρεπτικά συστατικά επηρεάζουν την υγεία των μαλλιών.
Πρωτεϊνη
Τα μαλλιά αποτελούνται κατά 90% από έναν τύπο πρωτεΐνης που λέγεται κερατίνη. Γι’ αυτό τον λόγο μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες συμβάλλει στην καλύτερη των δομικών μονάδων της τρίχας. Ο υποσιτισμός, λόγω ανεπαρκούς πρόσληψης πρωτεΐνης, αλλά και ενέργειας, έχει ως αποτέλεσμα την εξασθένιση του τριχοθυλακίου, επιφέροντας τριχόπτωση και κάνοντας πιο εύθραυστη την τρίχα.
Βιταμίνη Α
Η βιταμίνη Α είναι πολύ σημαντική για την ομαλή ανάπτυξη όλων των κυττάρων του οργανισμού μας, συμπεριλαμβανόμενων και των κυττάρων του τριχωτού της κεφαλής. Παρατεταμένη ανεπαρκής πρόσληψη της βιταμίνης Α μπορεί να οδηγήσει σε πτώση των μαλλιών και να τα καταστήσει πιο ξηρά, θαμπά και εύθραυστα. Βέβαια, η ανεπάρκεια της βιταμίνης Α είναι πολύ σπάνια σε τεχνολογικά αναπτυσσόμενες χώρες, όμως είναι σύνηθες φαινόμενο σε πολλά μέρη του αναπτυσσόμενου κόσμου. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη της βιταμίνης Α για ενήλικες είναι 5.000 IU (διεθνείς μονάδες), ενώ κατανάλωσή της πάνω από 25.000 ΙU γίνεται τοξική, προκαλώντας τριχόπτωση.
Βιταμίνη C
Η βιταμίνη C βοηθάει στον σχηματισμό του κολλαγόνου, το οποίο αποτελεί τη βάση του ιστού του τριχοθυλακίου από το οποίο παράγεται και αναπλάθεται η τρίχα. Επιπλέον, ως αντιοξειδωτική βιταμίνη προστατεύει τους ιστούς του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων και των ιστών των τριχοθυλακίων, έναντι των ελευθέρων ριζών, με αποτέλεσμα να προλαμβάνει τη γήρανση των μαλλιών.
Φυλλικό οξύ και βιταμίνη Β12
Το φυλλικό οξύ είναι απαραίτητο στην παραγωγή και στη συντήρηση νέων κυττάρων και τριχοθυλακίων. Επιπλέον, συμμετέχει στη σύνθεση των αμινοξέων από τα οποία αποτελούνται το στέλεχος και ο θύλακας της τρίχας. Ερευνητικά αποτελέσματα έχουν δείξει ότι τα άτομα με ανεπάρκεια φυλλικού οξέος εμφανίζουν αυξημένη τριχόπτωση, η οποία καταστέλλεται μετά τη χορήγηση επαρκών ποσοτήτων του. Το φυλλικό οξύ και η βιταμίνη Β 12 συμβάλλουν στην ομαλή ανάπτυξη των ερυθρών αιμοσφαιρίων και, πιο συγκεκριμένα, στη σύνθεση της αιμογλοβίνης των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ο πρωταρχικός ρόλος της αιμογλοβίνης είναι να μεταφέρει οξυγόνο από τους πνεύμονές στους ιστούς του οργανισμού, συμπεριλαμβανόμενων και των μαλλιών. Ανεπάρκεια αυτών των δύο βιταμινών μπορεί να επιφέρει μειωμένη διοχέτευση οξυγόνου και αίματος στους ιστούς των τριχοθυλακίων, καθιστώντας τα μαλλιά πιο θαμπά, εύθραυστα και αδύναμα.
Βιοτίνη
Η βιοτίνη (βιταμίνη Β 7 ή βιταμίνη Η) παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των μαλλιών και είναι χρήσιμη για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. Η ανεπάρκεια βιοτίνης μπορεί να προκαλέσει τριχόπτωση, ενώ η θεραπεία με χορήγησή της έχει αποδειχθεί ότι αποκαθιστά την ομαλή ανάπτυξη των μαλλιών. Εντούτοις, ανεπάρκεια βιοτίνης εμφανίζεται σπάνια, καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός έχει ανάγκη πολύ μικρές ποσότητες, και ένα μέρος των ημερήσιων αναγκών του το συνθέτει μόνος του από μικροοργανισμούς του παχέος εντέρου. Δεν υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα που να υποδεικνύουν ότι η βιοτίνη μπορεί να θεραπεύσει την τριχόπτωση ή ν’ αυξήσει την ανάπτυξη των μαλλιών σε άτομα που έχουν φυσιολογικά επίπεδα βιοτίνης.
Ψευδάργυρος
Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητο ιχνοστοιχείο για τον ανθρώπινο οργανισμό, το οποίο αποτελεί βασική δομική μονάδα της κερατίνης (βασική πρωτεΐνη της τρίχας). Επιπλέον, έχει βρεθεί ότι σχετίζεται με την τριχόπτωση, αφού αναστέλλει ένα ένζυμο το οποίο επηρεάζει τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε DHT (διυδροτεστοστερόνη). Πρόκειται για προϊόν μεταβολισμού, το οποίο, αν υπάρχει σε υψηλά επίπεδα, μπορεί να προκαλέσει τριχόπτωση.
Σίδηρος
Ο σίδηρος είναι βασικό συστατικό της αίμης, που αποτελεί την αιμογλοβίνη. Όπως με τη βιταμίνη Β 12 και το φυλλικό οξύ, έτσι και σε ανεπάρκεια σιδήρου (σιδηροπενική αναιμία) υπάρχει μειωμένη παροχέτευση οξυγόνου στους ιστούς των τριχοθυλακίων. Ως εκ τούτου, επηρεάζεται αρνητικά η υγεία των μαλλιών.
Πηγές θρεπτικών συστατικών που προάγουν την υγεία των μαλλιών | |
Πρωτεΐνη | Αβγά, κρέας, πουλερικά, ψάρια, τυρί, όσπρια |
Ψευδάργυρος | Δημητριακά, συκώτι, όσπρια, θαλασσινά, σπόροι σιταριού, μαγιά μπίρας, αβγά |
Φυλλικό οξύ | Πράσινα φυλλώδη λαχανικά, χυμός πορτοκαλιού, φιστίκια, φασόλια, όσπρια, εντόσθια |
Βιταμίνη Α | Ψάρια, αβγά ψαριών, έλαια ψαριών (μουρουνέλαιο), βούτυρο, γάλα, συκώτι και καρότο (ως προβιταμίνη Α) |
Βιταμίνη C | Φρούτα και λαχανικά, κυρίως φράουλες, εσπεριδοειδή, ακτινίδια, κεράσια, μούρα, πεπόνι, ντομάτα, λάχανο, πράσινη πιπεριά, μπρόκολο |
Βιοτίνη | Συκώτι, κρόκος αβγού, καρύδια, φακές, άπαχο κρέας, φρούτα, δημητριακά, ψωμί, ορισμένα λαχανικά (σπανάκι, σπόροι σόγιας, μανιτάρια) |
Βιταμίνη Β 12 | Κρέας, πουλερικά, ψάρια, αβγά, γαλακτοκομικά |
Σίδηρος | Κρέας, πουλερικά, ψάρια, φακές, φασόλια, σουσάμι |